Богојављење

Objawienie Pańskie, święto prawosławne obchodzone 19 stycznia, wraz z pamiątką Chrztu Pańskiego. Jest to z pewnością jedno z ważniejszych świąt prawosławnych. Dzień święcenia wody, która poświęcona tego dnia ma właściwości lecznicze. W czasie chrztu Jezusowego Bóg objawił się ludziom nad rzeką Jordan pod postacią Trójcy Świętej. Wierzy się, iż w nocy z 18 na 19 stycznia Bóg się objawia ludziom i tej nocy powinno się spojrzeć w niebo i pomyśleć życzenia, a Bóg je spełni. Tego dnia ludzie  pozdrawiają się konkretnymi słowami: Бог се јави! (czyt. bog se jawi), odpowiada się: Ваистину се јави (czyt. waistinu se jawi). Jednak nie święcenie wody kojarzy się najbardziej z tym świętem, a efektowne pływanie po Krzyż Święty (honorowy?) Часни Крст (czyt. czasni krst). Zwyczaj ten organizowany jest nad rzekami czy jeziorami,  jako symbolami rzeki Jordan. Po liturgii w cerkwi, śmiałkowie zbierają się nad wodą, Władyka święci wodę, na znak wskakują do wody i płyną w kierunku krzyża wykonanego z drewna lub lodu. Ten kto pierwszy dotknie krzyża dostaje błogosławieństwo i nagrodę od cerkwi, ikonę, krzyż lub medal.

Od dawna marzyłam o ty, by mieć możliwość zobaczyć obchody Богојављења gdyż  święto to jest w Prawosławiu obchodzone w ten specyficzny sposób. Nigdy nie miałam okazji, w tym roku udało się. Już jakiś czas temu szukałam informacji gdzie  pływa się w Nowym Sadzie. I co się okazało? Nigdzie! Od lat w Nowym Sadzie nie organizuje się tradycyjne pływania po krzyż. Miałam jednak szczęście, w tym roku pływało się po raz pierwszy od 78 lat.

Obchody Epifanii zorganizowano po drugiej stronie Dunaju w Sremskiej Kamenicy. Było ciepło i szybko spakowaliśmy dziecię nasze do samochodu, a potem w chustę i pojechaliśmy zobaczyć jak to wygląda. Panowie, a zgłosiło się ich ponad pięćdziesięciu, mieli w tym roku szczęście: temperatura powietrza 14 stopni, wody 5. Bez śniegu i lodu. Jak zwykle w czasie różnych ważnych dni w roku cerkiewnym na podstawie pogody ocena się jak będzie rok. Wczoraj było ciepło, a to znaczy, że lato będzie wyjątkowo suche. Śnieg tego dnia oznacza urodzaj, a deszcz wiosenne powodzie. Wszystko zorganizowano bardzo ładnie Cerkiew, Wojsko i Miasto. Ciekawa kombinacja jak na Nowy Sad.

Władyka Vasilije, popi, żołnierze statkiem wojskowym wypłynęli na środek rzeki wrzucili do wody krzyż z lodu (upamiętniający wszystkich tych, którzy zginęli w wodach Dunaju, co ma związek z rocznicą łapanek i pogromu w Nowym Sadzie 1942 roku) oraz duży drewniany krzyż, ozdobiony gałązkami dębu (badnjak) i świeczkami, gdy świeczki się stopiły krzyż zapłonął. Następnie Władyka wrócił na ląd i tam poświęcił wody Dunaju, puszczono na wodę mały drewniany krzyż a śmiałkowie wskoczyli do wody by przepłynąć symboliczne 33 metry. Pierwszy do krzyża dopłynął Aleksandar Pavić, który otrzymał medal. Ludzie zebrani mogli poczęstować się świątecznym kołaczem, sremską herbatą lub grzanym winem. Atmosfera była miła i rodzinna. Mam nadzieję, że tradycja ta ponownie zagości w Nowym Sadzie już na stałe.

Jednak nie wszyscy ucieszyli się z możliwości obchodzenia tego święta w ten sposób. Niestety w Nowym Sadzie coraz bardziej odczuwalne są nastroje separatystyczne, rośnie napięcie, ale o rep. vojvodinie wspomnę innym razem. W każdym razie w mediach provojvodinskich, pojawiło się sporo komentarze typu, co za głupota takie pływanie i pełne oburzenia, że w państwie sekularnym wojsko uczestniczy w obchodach idiotycznego prawosławnego święta. To są jedynie delikatne komentarze, które w małym stopniu pokazują ogromną niechęć do wszystkiego co związane jest z religią prawosławną czy też z szeroko rozumiana serbskością.  Piszą je ludzie, dla których jak ktoś pisze cyrylicą to jest okropnym nacjonalistą w pejoratywnym rozumieniu tego słowa itp itd.

Po krzyż pływało się wczoraj praktycznie we wszystkich większych miastach w Serbii. W Belgradzie nawet w czterech miejscach. Najczęściej pływają mężczyźni, żołnierze, policjanci, sportowcy, ale i zwykli ludzie, zdarzają się też kobiety oraz dzieci tak jak dziesięcioletni chłopiec w Czaczku.

Autorzy zdjęć: Б. Снегић, А. Снегић i ja 🙂

1 Komentarz

  • Odpowiedz 22 stycznia, 2014

    Aggy

    U nas na Zemunie pływają chyba co roku ale nie wiem czy w tym roku pływali. Daj znać kiedy będziesz wybierać się do BG

Dodaj komentarz Kliknij tutaj, aby anulować odpowiadanie.

Skomentuj Aggy Anuluj pisanie odpowiedzi